Sağlıklı Bir Metabolizma İçin Ne Yapmalı ?

Sağlıklı Bir Metabolizma İçin Ne Yapmalı ?

Metabolizma, bir canlı için yaşamı sürdürmenin en önemli parçalarındandır. Herhangi bir canlının hücresindeki yapıcı veya yıkıcı kimyasal tepkimelerin tümüne denir. Bir başka değişle enerji yakma işlemidir. Vücut, enerji yakımının %60’a yakınını istirahat halinde yakar. %10-15 oranındaki yakımı ise gün içerisinde tüketilen besinlerden sağlar.

Kalan %15-20 oranını kişinin gün içerisinde gerçekleştirdiği vücut hareketleri belirler. Enerji yakımını sağlamak için tüketilen besinler ve gün içindeki hareketler önemlidir. Böylece kış aylarında yavaşlayan metabolizmanın eski dengesi sağlanmış olur.

Ayrıca günlük vücut egzersizleri yapmanızın da faydası olacaktır. Bu şekilde sadece metabolizma için değil aynı zamanda vücudunuzdaki eklem ağrılarına da çözüm bulmuş olacaksınız.

Metabolizmanın Hızını Etkileyen Unsurlar

Hızlı bir metabolizmaya sahip olmak sağlıklı yaşamın kapılarını aralar. Sağlıklı yaşamın ilk şartı metabolizma hızı açısından yararlı besinler tüketmektir. Bu besinlerin bazıları brokoli, tahıl içeren gıdalar, acı biber, Türk kahvesi, çorba çeşitleri, yeşil çay, zencefil tozu, sarımsak tozu, karabiber gibi baharatlar, elma, armut, turunçgiller, ceviz, yoğurt, avokado, mısır gevreği, bulgur ve meyveli doğal içeceklerdir.

Bu besinlerin metabolizmayı hızlandırmasının yanında bir diğer özelliği de çoğu lif bakımından zengindir.

Gün içerisinde maksimum 1200 kalori alınmalıdır. Bu kalori ve altında kalındığında daha az yiyecek tüketilmiş olur. Böylece kalori yakımı kolaylaşır.

Kişinin alacağı kalori miktarı ise yaş, cinsiyet, kilo ve vücudun kiloya olan meyilli, stres durumu, depresyon hali ve hareketlilik oranı ile alakalı olarak değişiklik gösterir. Ayrıca genetik yapı ve metabolik rahatsızlıklar da son derece etkilidir. Ailesi kilolu olan çocuklara bu kilo genetik olarak geçebilir.

Tiroit bezlerinin hızlı çalışması nasıl metabolizmayı hızlandırıyorsa, yavaş çalışması da yavaşlatacaktır. Bu sebeple doktor ve diyetisyen tavsiyesi ile rahatsızlıklara yönelik çalışma sağladıktan sonra, metabolizma açısından olumlu faaliyetler yürütmek mümkün olabilir. 

Yiyecekleri yavaş veya hızlı tüketmenin de metabolizma hızı üzerinde etkisi vardır. Bu etki kendisini doğru orantılı olarak hissettirir. 

Metabolizmayı Hızlandırmak İçin Yapılabilecek Bazı Faaliyetler

Mevsimler son derece etkilidir. Kış aylarında metabolizma son derece yavaşlarken, yaz aylarında hızlanır. Bunun temel nedeni, güneş ışınlarının verimsizleşmesine bağlı olarak gerçekleşen enerji kaybıdır. Havaların soğuması üzerine yaşanan ısı kaybına karşı vücut kendini ısınmak için zorlar.

Vücut harcadığı enerji kaybını azaltmaya çalışırken diğer taraftan metabolizma hızını aşağı çeker. Böylece depolanan enerji miktarı artar. Enerji dengesini doğru bir şekilde koruyamamak kilo almanın önünü açar. Bunu engellemek için aşağıdakiler yapılabilir;

1- Uykudan Uyandıktan Sonra Kahvaltı İçin Bekleyin

Uykudan kalkar kalkmaz kahvaltı yapmak metabolizmanın hızı açısından önemlidir. Uyandıktan 1 saat sonra besin tüketmek metabolizma hızını %30 oranında hızlandırır.

Klasik kahvaltı kültüründe yer alan reçel, marmelat ve bal gibi besinlerden uzak durulmalıdır. Yağlı besinler yerine protein yönünden zengin olan besinler tercih edilmelidir. Karbonhidratlı besin seçimleri tam tahıllı veya yulaf ağırlıklı olmalıdır. Bunlar mevsim yeşillikleri ve meyveleri içermelidir.

2-Yemek Öğünleri Düzenli Olmalıdır

Dengesiz beslenme metabolizma hızının azalmasında en büyük etkenlerden biridir. Besinlerin vücutta yağ olarak konumlanmasının önüne geçmek için sabah, öğle ve akşam yemekleri arasındaki zaman aralığını dengeli ayarlamak gerekir. Öğünler arasında 4-5 saatlik zaman aralığı olması idealdir. 

3- Metabolizma Ve Çay

Yeşil çayın metabolizmayı hızlandırıcı etkisi olduğu bilinen bir gerçektir. Ancak yeşil çay bilinenin aksine kaynatılmadan tüketilmelidir. Bu şekilde tüketildiğinde metabolizmanın hızına etkisi daha fazla olacaktır. Zencefil ve tarçın çayı da Yeşilçay’a alternatiftir.

Çünkü bu ikili vücut ısısını arttırır. Vücut ısısının da metabolizmanın çalışma hızında etkisi büyüktür. Tercihen bu ikiye bir de limon eklenebilir.

Limonunda yağ yakımında etkisi büyüktür. Bu karışımı tatlandırıcı kullanmadan tüketmenin faydası olacaktır. Limonlu zencefilli tarçın çayının tarifi şu şekildedir: bir bardak ılık suya bir parça taze zencefil, yarım limon ve iki çubuk tarçın eklenir. 10 dk. dinlendikten sonra karışım tüketilebilir. 

4-Hamur İşi Tercih Etmeyin

Aniden acıktığınız anlarda kek çörek  pasta, börek ve poğaça gibi hamur işi tuzlu veya tatlı yiyecekleri tercih etmeyiniz. Bu besinler yağ ve karbonhidrat bakımından zengindir.  Onun yerine bulunduğunuz mevsime ait taze meyveler sizler için daha sağlıklı ve kilo aldırmayacak besinler olacaktır. Meyve öğünlerinizi bir porsiyon ile sınırlı tutunuz.

5-C Vitamini Tüketmekten Korkmayın

C vitamininin enerji verici ve vücut direncini arttırıcı etkisi vardır. Böylece bağışıklık sisteminiz güçlenir ve doğal olarak metabolizma hızınız da artar. Bu sebeple ıspanak, karnabahar, pazı, brokoli ve maydanoz gibi besinleri hafta boyunca birer gün aralıklar vererek tüketin. Yeşil yapraklı yiyecekleri tüketmeyi çok sevmiyorsanız veya hazırlamak için zamanınız yoksa alternatif olarak greyfurt ve portakaldan birini günde bir kez tüketmelisiniz. 

6-Tuz Tüketimini Kontrol Altına Alın

Fazla tuz tüketimi vücutta ödem oluşmasına sebebiyet verir. Ödem, vücudunuzu şişkin hissetmenize sebep olur. Bu da psikolojik olarak kilolu hissetmenizi sağlar. Tuzun gerektiğinden fazla tüketimi, sağlık açısından da zararlıdır.  

7-Ara Öğünlerde Badem Tüketin

Bademin vücutta yakılması için fazla enerji tüketmek gerekir. Çünkü badem magnezyum, bakır, riboflavin ve yağ asitlerince zengindir. Bademin midede kalma süresi fazla olduğundan açlık hissini bastırmak için iyi bir  besindir. Üstelik oldukça faydalıdır. Ara öğünlerde günde 8-10 adet badem yemek yeterli olacaktır.

8- Su ve Spordan Vazgeçmeyin

Yazın su tüketimi kışın olduğundan daha fazladır. Kışın havaların soğuması ile birlikte vücudun su eksikliğini arama ihtimali düşer. Ancak kışın dahi ortalama 2.5 litre su tüketilmelidir. Böylece enerji vücutta yağ gibi görev yapacak ve depolanacaktır.

Bu sebeple günlük olarak su takibini yapmalı, ihmal edildiği durumlarda bir an önce düzenli olarak su tüketmeye devam edilmelidir. Yaz ve bahar aylarında spor daha çok yakılır.

Sıcaklıkların düşmesi ile birlikte spora karşı isteksizlik oluşur. Kışın gün içindeki yoğunluğunuz spor yapmanıza engel oluyorsa ya da herhangi bir spor dalı ile ilgilenmiyorsanız en azından yüryüş yapabilirsiniz.

Günlük düzenli yapacağınız yürüyüşler en az 40 dk olmalıdır. Yürüyüşleri tempolu bir biçimde gerçekleşmelidir. Ayrıca günlük olarak metabolizma hızı için egzersiz yapmak şarttır.Egzersizler, vücut ağrılarına da iyi gelir. Düzenli olarak yapıldığında vücut ağrılarının kaybolduğu, kişinin kendini daha iyi hissettiği bilimsel olarak kanıtlanmıştır.

Parmakta Su Toplaması